Άρης τετράγωνο Χείρωνας και Άρης αντίθεση Πλούτωνας

Από το Τραύμα στην Ριζική αλλαγή

Το τετράγωνο Άρη-Χείρωνα (Καρκίνος – Κριός) και η αντίθεση Άρη – Πλούτωνα (Λέων – Υδροχόος), είναι ενεργά μια παρατεταμένη περίοδο από τον Οκτώβριο του 2024 εώς το τέλος Απριλίου 2025 και λόγω της αναδρομής του Άρη από το ζώδιο του Καρκίνου και του Λέοντα  οι συγκεκριμένες όψεις πραγματοποιούνται τρείς φορές. Οι σχέσεις και συνομιλίες των σωμάτων είναι πλούσιες σε συμβολισμό και λόγω της επανάληψης αναδεικνύουν και μας φέρνουν σε επαφή και ατομικά και συλλογικά, με τις θεματικές της πρωτοβουλίας, της απειλής, της διεκδίκησης, της πάλης, των επιθυμιών, της αυτονομίας, σε συνδυασμό με την τρωτότητα και τον κίνδυνο, αλλά και την αντίληψη των κρίσεων, φόβων ή ριζικών αλλαγών και της θέσης μας, σε σχέση με γεγονότα στο συλλογικό κομμάτι.

Μπορούμε να συνδέσουμε τις πλανητικές όψεις με την Αχίλλειο πτέρνα και τη Δαμόκλειο σπάθη μέσα σε ένα ευρύτερο νοηματικό πλαίσιο που περιγράφει τη μετατροπή των εσωτερικών αδυναμιών σε εξωτερικούς κινδύνους.

Πως η αδυναμία γίνεται αφετηρία της απειλής: Η Αχίλλειος πτέρνα συμβολίζει ένα κρυφό εσωτερικό ελάττωμα που μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά, αν αποκαλυφθεί μπορεί να γίνει ο λόγος της πτώσης ή να μας καταστίσει ευάλωτους. Οι εσωτερικές αδυναμίες ενός ατόμου, μιας ομάδας, ενός συστήματος ή μιας κοινωνίας συχνά μένουν κρυφές μέχρι να εμφανιστεί μια κρίση που τις φέρνει στην επιφάνεια.

Πως η απειλή γίνεται αντανάκλαση της αδυναμίας. Η Δαμόκλειος σπάθη εκπροσωπεί την εξωτερική εκδήλωση του κινδύνου που προέρχεται από αυτή την αδυναμία. Όταν ένα σύστημα έχει μια εγγενή αδυναμία, αυτή σταδιακά ελκύει εξωτερικές απειλές. Το σπαθί παραμένει πάνω από το κεφάλι όσο η αδυναμία παραμένει μη επιλυμένη, δημιουργώντας μια διαρκή αίσθηση απειλής. Οι προσωπικοί μας φόβοι ή αδυναμίες, αν δεν αντιμετωπιστούν, συχνά μετατρέπονται σε εξωτερικά εμπόδια, είτε ως αυτοεκπληρούμενες προφητείες είτε ως ευκαιρίες που οι άλλοι μπορεί να εκμεταλλευτούν.

Το ίδιο συμβαίνει και σε κάθε σύστημα, πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό. Οι εσωτερικές αδυναμίες συχνά εκδηλώνονται ως εξωτερικοί κίνδυνοι, γιατί αυτό που είναι κρυμμένο στο εσωτερικό αργά ή γρήγορα αποκαλύπτεται και βρίσκει τρόπο να μας απειλήσει. Η σύνδεση της Αχίλλειου πτέρνας και της Δαμόκλειου σπάθης μας δείχνει ότι η πραγματική ασφάλεια έρχεται όχι από την αποφυγή εξωτερικών απειλών, αλλά από την αντιμετώπιση των εσωτερικών αδυναμιών. Η υπερδιόγκωση εξωτερικών απειλών μπορεί να λειτουργήσει ως μηχανισμός αποφυγής για να μην αντιμετωπίσουμε τις εσωτερικές μας αδυναμίες. Αυτή η στρατηγική μπορεί να είναι συνειδητή ή ασυνείδητη και εφαρμόζεται τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο και το βιώνουμε και το παρατηρούμε συνεχώς να ενδυναμώνεται και την περίοδο που λειτουργούν οι πλανητικές όψεις γίνεται όλο και πιο συνειδητό. Οι όψεις αυτές ανοίγουν και ξύνουν πληγές βαθύτερες.

Παρατηρούμε πολύ έντονα τον μηχανισμό μετατόπισης της ευθύνης.

Όταν κάποιος δεν μπορεί ή δεν θέλει να αντιμετωπίσει μια εσωτερική αδυναμία, η εύρεση ή και κατασκευή ενός εξωτερικού εχθρού μπορεί να παρέχει μια ψυχολογική διέξοδο. Αντί δηλαδή να αναγνωρίσουμε μια αδυναμία, κατηγορούμε κάποιον άλλο γι’ αυτήν. Κατασκευάζουμε ή υπερβάλλουμε μια απειλή για να δικαιολογήσουμε αδυναμίες ή αποτυχίες. Δημιουργούμε την ανάγκη συσπείρωσης γύρω από έναν εξωτερικό εχθρό . Αυτά βοηθούν στο να διατηρήσουμε την ενότητα και την ταυτότητά μας, χωρίς να εξετάζουμε τα βαθύτερα προβλήματα.

Η Ιστορία και η Πολιτική παρέχουν πλειάδα παραδειγμάτων μέσω της πολιτικής προπαγάνδας όπου αποσπάται η προσοχή των πολιτών από εσωτερικές κρίσεις και διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, εστιάζοντας σε ‘εξωτερικούς αντιπάλους’. Μέσα επίσης από τις θεωρίες συνωμοσίας που λειτουργούν ως μέσο άρνησης βαθύτερων κοινωνικών και πολιτισμικών προβλημάτων, αλλά και σε ατομικό επίπεδο έχουμε τις ψυχολογικές άμυνες όπου κάποιος μπορεί να κατηγορεί το περιβάλλον του για την αποτυχία του (π.χ., «όλοι είναι εναντίον μου»), αντί να αναγνωρίσει τις προσωπικές του αδυναμίες.Το πρόβλημα με αυτή τη στρατηγική είναι ότι δεν εξαλείφει την εσωτερική αδυναμία. Αντίθετα, η συνεχής εστίαση σε εξωτερικούς κινδύνους οδηγεί σε παρατεταμένο άγχος και τελικά σε κατάρρευση όταν η πραγματική αδυναμία εκτεθεί. Η κατασκευή εξωτερικών απειλών μπορεί να λειτουργήσει ως ένας βραχυπρόθεσμος αμυντικός μηχανισμός, αλλά μακροπρόθεσμα αποτρέπει τη βελτίωση και τη λύση των πραγματικών προβλημάτων. Αντί να φοβόμαστε τη Δαμόκλειο σπάθη, είναι προτιμότερο να εντοπίσουμε και να θωρακίσουμε την Αχίλλειο πτέρνα μας.

Αυτό με λίγα λόγια περιγράφει η όψη τετραγώνου Άρη – Χείρωνα στα παρορμητικά ζώδια του Καρκίνου και του Κριού: οι εσωτερικές αδυναμίες (Αχίλλειος πτέρνα) μπορούν να προβάλλονται ως εξωτερικοί κίνδυνοι (Δαμόκλειος σπάθη) για να αποφύγουμε τη βαθύτερη θεραπεία. Ο Άρης είναι ο πλανήτης της δράσης, της πρωτοβουλίας, της μάχης, και της επιβίωσης. Σε ένα ζώδιο συναισθηματικό και προστατευτικό, συχνά καταπιέζει ή παραμορφώνει την ενέργειά του, διοχετεύοντάς τη σε παθητική αντίσταση, αμυντικότητα ή κυκλοθυμικούς τρόπους αντίδρασης. Ο Χείρωνας στον Κριό φέρει το τραύμα της προσωπικής ταυτότητας, της αυτοπεποίθησης, της διεκδίκησης και της αυθόρμητης δράσης, του φόβου εγκατάλειψης. Αλλά και την αίσθηση ή συνείδηση της αποξένωσης ή ευαισθησία σε σχέση με ότι πληγώνει. Υποδηλώνει έναν βαθύτερο φόβο αποτυχίας ή απόρριψης όταν προσπαθούμε να διεκδικήσουμε, με διάφορες εκδοχές που κυμαίνονται μεταξύ του δεν δείχνω να με ενδιαφέρει το θέμα, ή στο αντίθετο φάσμα να παίζει συνεχώς ένας εσωτερικός διάλογος που λέει και ξαναλέει στον εαυτό ξύνοντας μια πληγή  ‘γιατί κανείς δεν αναγνωρίζει τις πρωτοβουλίες μου ή τις πρωτιές μου’. Επίσης αν αντιστρέψουμε την διαδικασία, αντιλαμβανόμαστε και την τρωτότητα και την ανασφάλεια της ανθρώπινης ύπαρξης και της μονάδας, που μια αντιμετωπίζεται Κρόνια και μια Ουράνια, από δομές και συστήματα εξουσίας. (Εδώ το θέμα βέβαια ενώ δεν θεραπεύεται ποτέ, αποκτά σοφία και μαθαίνει να αναγνωρίζει ακριβώς αυτήν την ευαισθησία στους άλλους – το αναλύω λίγο πιο κάτω).

Το τετράγωνο λοιπόν μεταξύ των δύο σωμάτων μας μιλά για μία σύγκρουση, που αποκτά ένταση και που δείχνει ότι οι ανασφάλειες (Χείρωνας) σχετικά με τη δύναμη και την αυτονομία και την πρωτοβουλία (Κριός) μπορεί να εκφραστούν μέσα από εσωστρεφή συναισθηματική θωράκιση, άμυνες και συναισθηματικά φορτισμένες αντιδράσεις (Άρης στον Καρκίνο).

Σαν το οχυρό και το φάντασμα

Φανταστείτε έναν πολεμιστή που έχει χτίσει ένα μεγάλο οχυρό (Άρης στον Καρκίνο). Το οχυρό είναι γεμάτο προμήθειες και όπλα, αλλά δεν έχει ανοιχτές πύλες – χτίστηκε από φόβο μην έρθει κάποιος να τον πληγώσει. Όμως, ο πραγματικός του εχθρός δεν είναι εξωτερικός. Είναι ένα φάντασμα που περιφέρεται γύρω από τα τείχη – το τραύμα του (Χείρωνας στον Κριό), η αίσθηση ότι δεν είναι αρκετά δυνατός από μόνος του.

Ο πολεμιστής δεν τολμά να βγει έξω και να πολεμήσει το φάντασμα. Αντίθετα, πείθει τον εαυτό του ότι ο κίνδυνος βρίσκεται εκτός του οχυρού. Πιστεύει ότι κάποια μέρα θα έρθουν πραγματικοί εχθροί να του επιτεθούν, οπότε προετοιμάζεται συνεχώς για έναν πόλεμο που ίσως δεν έρθει ποτέ. Έτσι, η άμυνα του γίνεται η ίδια η παγίδα του.

Η Αχίλλειος πτέρνα είναι ο Χείρωνας στον Κριό: Το τραύμα της αυτοπεποίθησης, ο φόβος του πολεμιστή ότι δεν είναι αρκετά δυνατός για να σταθεί μόνος του. Η Δαμόκλειος σπάθη  είναι ο Άρης στον Καρκίνο: Ο φόβος μιας εξωτερικής απειλής που τον κρατά σε συνεχή άμυνα, παρόλο που ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η δική του αδυναμία να αντιμετωπίσει τον εαυτό του. Η όψη αυτή υποδηλώνει ότι η ανάγκη για προστασία (Άρης στον Καρκίνο) μπορεί να μας κάνει να εφεύρουμε εξωτερικούς εχθρούς ώστε να μην αντιμετωπίσουμε τις δικές μας πληγές και ανασφάλειες (Χείρωνας στον Κριό). Ο μόνος τρόπος να σταματήσει αυτός ο φαύλος κύκλος είναι να βγούμε από το οχυρό μας και να κοιτάξουμε κατάματα το φάντασμα – δηλαδή να αγκαλιάσουμε την προσωπική μας δύναμη και να αποδεχτούμε τις αδυναμίες μας χωρίς να τις απωθούμε συνεχώς.

Ο Χείρωνας μπορεί να λειτουργήσει είτε με Κρόνιο είτε με Ουράνιο τρόπο, ανάλογα με το αν προσεγγίζουμε το τραύμα με ευαισθησία, φόβο και περιορισμό ή με αμφισβήτηση, και περιφρόνηση, απελευθερωμένα και ευρηματικά.

Ο Κρόνιος Χείρωνας ακολουθεί μια παραδοσιακή, περιοριστική και δομημένη προσέγγιση στη θεραπεία του τραύματος η οποία χαρακτηρίζεται από αίσθημα ανεπάρκειας ή αδυναμίας ανάληψης ευθύνης. Αυτό περιλαμβάνει ευαισθησία, αναποφασιστικότητα, και κάποιο θέμα με τα όρια. Πηγάζει ίσως από τον φόβο της αποτυχίας και την πεποίθηση ότι τα τραύματα είναι καταδίκη. Μπορεί να εξασκεί αυτοπειθαρχία,  και εσωτερικευμένους μηχανισμούς άμυνας παθητικής επιθετικότητας (που συνδέονται με τον Άρη στον Καρκίνο). Ή να αποδέχεται τον πόνο ως μοίρα χωρίς προσπάθεια για αλλαγή.

Ή να καταφεύγει σε εσωστρέφεια και αποφυγή της δράσης και ανάληψης πρωτοβουλίας, γιατί κάθε απόπειρα αντιμετώπισης του τραύματος μοιάζει πολύ δύσκολη ή επώδυνη. Ο πολεμιστής παραμένει μέσα στο οχυρό, πιστεύοντας ότι η μοναδική του επιλογή είναι η προστασία. Θεωρεί ότι αν εκτεθεί, το τραύμα του θα τον συντρίψει, οπότε προτιμά τη στασιμότητα. Αντιλαμβάνεται το πρόβλημά του ως κάτι αμετάβλητο, μια μοίρα από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει (Κρόνια αντιμετώπιση). Η συνέπεια είναι πως το τραύμα του παραμένει ανεπεξέργαστο, και όσο το αποφεύγει, τόσο το οχυρό γίνεται η φυλακή του.

Ο Ουράνιος Χείρωνας προσεγγίζει τη θεραπεία είτε με περιφρόνηση, ή με ανατρεπτικό, απελευθερωμένο και ευρηματικό τρόπο. Έτσι μπορεί να δημιουργεί ρήξεις με ‘παλιές’ ή κατά την γνώμη του καθεστηκυίες αντιλήψεις για το τι σημαίνει τραύμα και θεραπεία. Να δοκιμάζει μια επαναστατική αντιμετώπιση του πόνου, με τη λογική ότι ο πόνος μπορεί να μετατραπεί σε δύναμη. Να εξασκεί τόλμη και να λειτουργεί ανεξάρτητα διαχωρίζοντας την θέση του, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να απομακρυνθεί από το παρελθόν ή να ρισκάρει να πληγωθεί ξανά. Να αποδέχεται το ‘χάος’ ή το μη γνώριμο ως εργαλείο θεραπείας, δηλαδή το να δοκιμάζει νέα μονοπάτια χωρίς φόβο αποτυχίας. Ο πολεμιστής αποφασίζει να βγει από το οχυρό και να αντιμετωπίσει το φάντασμα. Αντί να βλέπει τον τραυματισμό του ως αδυναμία, καταλαβαίνει ότι η εμπειρία του μπορεί να τον κάνει πιο σοφό και πιο ελεύθερο. Μπορεί να σπάσει τους κανόνες της άμυνας και να ανακαλύψει ευρηματικούς τρόπους για την αντιμετώπιση των φόβων, αλλά και για να διορθώσει πράγματα γύρω του ή να βοηθήσει άλλους. Η συνέπεια είναι πως βρίσκει λύτρωση μέσα από την αποδοχή της πληγής του, αντί να την αφήνει να τον περιορίζει.

Αρχικά ο Χείρωνας λειτουργεί Κρόνια Τα τραύματα γίνονται βαρίδια και προκαλούν περιορισμό. Το άτομο μπορεί να φοβάται την αλλαγή και να αισθάνεται ότι η πληγή του είναι κατάρα. Μετά από μια κρίση ή αφύπνιση, μπορεί να λειτουργήσει Ουράνια: Αν το άτομο αποδεχτεί το τραύμα του και το χρησιμοποιήσει για να ανακαλύψει νέα μονοπάτια αυτογνωσίας, τότε η θεραπεία μετατρέπεται από βάρος σε δύναμη. Στο τετράγωνο Άρη – Χείρωνα, αν ο Χείρωνας λειτουργήσει Κρόνια, τότε το τετράγωνο μπορεί να δημιουργήσει ανασφάλεια, αμυντικότητα και θυμό που καταπιέζεται. Μπορεί να φοβάται τη δράση και να βλέπει κινδύνους παντού, χωρίς να κατανοεί ότι ο πραγματικός εχθρός είναι η δική του εσωτερική ανασφάλεια. Αν ο Χείρωνας λειτουργήσει Ουράνια, τότε η σύγκρουση του τετραγώνου μπορεί να δώσει μεγάλη δύναμη θεραπείας μέσα από το ρίσκο και τη δράση. Μπορεί να μάθει ότι, παρά το τραύμα του, μπορεί να βγει από τη «ζώνη ασφαλείας» του και να μετατρέψει την πληγή του σε κίνητρο για προσωπική εξέλιξη.

Η διαφορά είναι στο αν επιλέγουμε να παραμείνουμε στο οχυρό ή να βγούμε έξω και να πολεμήσουμε τους φόβους μας. Κι εδώ θα πρέπει να σημειώσω πως ο Κρόνος δεν είναι τίποτα άλλο, από αυτό που έχουμε μορφοποιήσει και σχηματίσει ως απτή πραγματικότητα και ενώ μας στηρίζει, ταυτόχρονα μας περιορίζει.

Πως αυτό μετατρέπεται ως μηχανισμός σοφίας στην κοινωνία. Αν δούμε τον Χείρωνα ως μηχανισμό σοφίας, η δυναμική μεταξύ Άρη στον Καρκίνο και Χείρωνα στον Κριό μπορεί να λειτουργήσει ως συλλογική εμπειρία που διαμορφώνει την αλληλεπίδραση στην κοινωνία. Ο τρόπος με τον οποίο η κοινωνία διαχειρίζεται τα τραύματά της μπορεί να την οδηγήσει είτε σε παρατεταμένο φόβο και εσωστρέφεια (Κρόνιος μηχανισμός) είτε σε καινοτομία και αφύπνιση (Ουράνιος μηχανισμός).

Όταν η κοινωνία λειτουργεί τον Χείρωνα Κρόνια έχουμε τον μηχανισμό που έχει την τάση να καταστέλλει.Στον Κρόνιο μηχανισμό, το συλλογικό τραύμα αντιμετωπίζεται με φόβο, περιορισμό και υπερβολικό έλεγχο, και ως κάτι που θέλουμε να κρύψουμε. Με τα εξής συνεπακόλουθα: την διατήρηση παραδοσιακών δομών που καταπιέζουν την αλλαγή ή λειτουργούν με μεγάλη επιφύλαξη προς την πρόοδο. Την δημιουργία εξωτερικών εχθρών ώστε να αποφεύγεται η εσωτερική αναμέτρηση με τις αδυναμίες. Κοινωνικές δομές που φοβούνται την ατομική δύναμη, καθώς το τραύμα της ταυτότητας (Χείρωνας στον Κριό) αντιμετωπίζεται ως κάτι επικίνδυνο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που παρατηρούμε, είναι να μην υποστηρίζονται οι ατομικές πρωτοβουλίες, η αυτονομία των πολιτών π.χ.στο ελεύθερο επάγγελμα, η την ατομική δημιουργικότητα, και να θεωρούνται μη παραγωγικό κομμάτι της οικονομίας (δηλαδή να μεταφράζονται ως ‘τραύμα’ και σημείο τρωτότητας του συνόλου, και όχι ως πηγή άντλησης γνώσης, δημιουργίας νέων ιδεών και κατευθύνσεων).

Όταν η κοινωνία λειτουργεί τον Χείρωνα Ουράνια: Ο μηχανισμός της καινοτομίας

Στον Ουράνιο μηχανισμό, το συλλογικό τραύμα μετατρέπεται σε πηγή σοφίας και προόδου. Εδώ να σημειώσω πως δεν μιλώ για τον Ουρανό στην θέση του Ταύρου, αλλά για την ταύτιση του αρχετύπου του Ουρανού με τον Προμηθέα, και την σχέση του με τον Χείρωνα. Με τα εξής συνεπακόλουθα: Αποδοχή του παρελθόντος χωρίς φόβο, και χρήση του ως πηγή γνώσης με διορατικότητα και ως εφαλτήριο για εξέλιξη. Κοινωνικές αλλαγές που ενσωματώνουν το ‘τραύμα’ ως εργαλείο μάθησης. Αναγνώριση της δύναμης του ατόμου, χωρίς να φοβάται ότι η αυτονομία απειλεί την κοινωνική συνοχή.

Η Σοφία ως Μηχανισμός Μετάβασης και Υπέρβασης

Το κλειδί με τον Χείρωνα, είναι πως γινόμαστε πιο συνειδητοί για το πώς η κοινωνία θα διαχειριστεί το συλλογικό της τραύμα. Αν επιλέξει τον Κρόνιο δρόμο, θα εγκλωβιστεί σε άμυνες, φόβο και αυστηροποίηση κανόνων. Αν όμως επιλέξει τον Ουράνιο δρόμο, το τραύμα της θα γίνει δύναμη προόδου και εξέλιξης. Η σοφία γεννιέται από τη στιγμή που η κοινωνία συνειδητοποιεί ότι η «Αχίλλειος πτέρνα» της μπορεί να γίνει η κινητήριος δύναμη της μεταμόρφωσής της. Φυσικά κάθε κοινωνία είναι διαφορετική, και στην παρούσα φάση, όλα τα τραύματα όλων των κοινωνιών και δομικών συστημάτων έχουν βγεί στην επιφάνεια, όπως μαρτυρούν οι πλανητικές θέσεις.

Το ίδιο συμβαίνει σε κάποιο βαθμό και στις ατομικές μας ζωές και σφαίρες δραστηριότητας.

Ο Ουράνιος μηχανισμός του Χείρωνα, έχει και την πιθανή εκδοχή της αμφισβήτησης των πάντων, και του χάους, γιατι δεν ακολουθεί μια ευθύγραμμη πορεία αλλά περιλαμβάνει αστάθεια ή αποσταθεροποίηση. Ο Χείρωνας στον Κριό σε αυτή τη δυναμική δεν αποδέχεται απλώς το τραύμα του – το μετατρέπει σε επαναστατική πράξη, διαμέσου  ρήξεων και ξαφνικών αλλαγών.

Ουράνιος Χείρωνας: Η Αμφισβήτηση ως Θεραπεία

Ο Ουράνιος τρόπος θεραπείας δεν στηρίζεται σε καμία αυθεντία. Αντί να προσπαθεί να «διορθώσει» το τραύμα με παραδοσιακές μεθόδους, το εξερευνά μέσα από ανατροπές και αποδόμηση. Αμφισβητεί τις ίδιες τις έννοιες του τραύματος και της θεραπείας. Ποιος ορίζει τι είναι τραύμα; Είναι πραγματικά κάτι που πρέπει να «επουλωθεί» ή μήπως πρέπει να το αποδεχτούμε ως μέρος της εμπειρίας μας; Αντιλαμβάνεται την αποσταθεροποίηση ως δημιουργική δύναμη. Ο πόνος μπορεί να γίνει αφορμή για ανατροπή κατεστημένων δομών, είτε αυτές είναι προσωπικές είτε κοινωνικές.

Κάθε πορεία εξέλιξης έχει απρόβλεπτες αλλαγές.Η θεραπεία δεν είναι σταδιακή – μπορεί να έρθει μέσα από ένα σοκ, αποκαλύψεις και νέα δεδομένα που θα αλλάξουν μια αρχική συνθήκη ή βεβαιότητα. Ο Χείρωνας σε Ουράνια λειτουργία δεν θεραπεύει μόνο τον εαυτό του – αλλάζει και το περιβάλλον του μέσω της αμφισβήτησης ή της τόλμης να πειραματιστεί σε μια άλλη εκδοχή.

Στον Κρόνιο μηχανισμό του Χείρωνα, η σοφία έρχεται μέσα από σταδιακή, πειθαρχημένη μάθηση, δέσμευση και εμπειρία. Στον Ουράνιο μηχανισμό του, η σοφία προκύπτει μέσα από την αποδόμηση, τον πειραματισμό και την ανατροπή των υπαρχόντων δομών. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνία που λειτουργεί τον Χείρωνα, Ουράνια δεν φοβάται την αποσταθεροποίηση. Την χρησιμοποιεί ως εργαλείο ανανέωσης.

Στην επιστήμη για παράδειγμα, οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις έγιναν μέσα από την αποδόμηση παλιών θεωριών, όπως η Κβαντική Φυσική σε σχέση με το Νευτώνειο κόσμο. Σε ατομικό επίπεδο, κάποιος που περνά μια υπαρξιακή κρίση μπορεί να ανακαλύψει νέα μονοπάτια σκέψης, ακριβώς επειδή χάνει τα παλιά του σημεία αναφοράς. Όλα αυτά δεν είναι ανώδυνες ή εύκολες διαδικασίες.

Ο Χείρωνας που λειτουργεί Ουράνια, λέει: «Ίσως δεν χρειάζεται να διορθώσω τον εαυτό μου – ίσως πρέπει να αναγεννηθώ από το μηδέν» ή «Αν το τραύμα μου είναι κομμάτι μου, τότε μπορώ να το κάνω δύναμη» ή «Αν η κοινωνία μου ή κομμάτια αυτής με πληγώνουν, ίσως δεν φταίω εγώ – ίσως πρέπει να κάνω κάτι για να αλλάξω ή να συνεισφέρω στην βελτίωση». Ο Χείρωνας που λειτουργεί Κρόνια  λέει: «Ας μάθουμε από το τραύμα, ας γίνουμε σοφότεροι και ας προχωρήσουμε με υπευθυνότητα».
Στην κοινωνία, η σοφία μπορεί να προκύψει και από τους δύο δρόμους, που έχουν και την θετική και αρνητική εκδοχή τους. Ο Κρόνιος δρόμος του Χείρωνα οδηγεί στη σταθερότητα αλλά μπορεί να φέρει στασιμότητα. Ο Ουράνιος δρόμος του Χείρωνα οδηγεί σε ανανέωση αλλά μπορεί να φέρει αστάθεια και ρήξεις. Και τα δύο έχουν το τίμημά τους. Η δύναμη που ανακαλύπτουμε μέσα από τον Χείρωνα, είναι πως μας μαθαίνει σταδιακά να γεφυρώνουμε αυτούς τους δύο δρόμους με ισορροπημένο τρόπο. Να ξέρουμε πότε να υιοθετούμε τον έναν ή τον άλλον τρόπο.

Η ισορροπία ανάμεσα στους δύο μηχανισμούς είναι το κλειδί για μια κοινωνία που εξελίσσεται χωρίς να καταρρέει.

Μπορεί βεβαίως μέσα από τις δύο πτυχές να λειτουργούμε και ρομποτικά. Τόσο ο Κρόνιος όσο και ο Ουράνιος μηχανισμός μπορεί να μας κάνουν να λειτουργούμε ρομποτικά, αν υιοθετηθούν δογματικά και μηχανιστικά, χωρίς επίγνωση. Όταν ο Χείρωνας λειτουργεί αυστηρά Κρόνια, η κοινωνία ή το άτομο ακολουθεί ένα προκαθορισμένο μονοπάτι «σωστής» συμπεριφοράς, όπου η σοφία έρχεται μόνο μέσω της πειθαρχίας και των κανόνων. Το τραύμα πρέπει να ακολουθήσει συγκεκριμένα βήματα θεραπείας. Η προσωπική εμπειρία υποτάσσεται σε αυθεντίες (π.χ., “”αυτή είναι η αποδεκτή γνώση, έτσι πρέπει να θεραπεύεσαι”, “μόνο αυτός ο δρόμος λειτουργεί” κλπ). Το αποτέλεσμα που προκύπτει από αυτόν τον τρόπο είναι ένα άτομο ή μια κοινωνία που δεν εξετάζει αν αυτά τα μονοπάτια είναι κατάλληλα για την περίπτωσή τους. Ακολουθεί μηχανικά τις οδηγίες, φοβούμενο την απόκλιση ή την εγκατάλειψη. Και αναπαράγει μηχανισμούς, που τελικά δεν είναι υγιής. Όπως ένα άτομο που ζει με «πρέπει», χωρίς να αγουγκράζεται τις αδυναμίες του ή τις ανάγκες του. Ή δεν στοχάζεται, και ως εκ τούτου δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του.

Το παράδοξο είναι ότι ακόμα και ο Ουράνιος μηχανισμός – που υποτίθεται πως είναι απελευθερωτικός – μπορεί να γίνει μηχανιστικός όταν ακολουθείται τυφλά. Αυτό συμβαίνει όταν, η αμφισβήτηση γίνεται αυτοσκοπός. Τα πάντα απορρίπτονται χωρίς καμία διάθεση σύνθεσης ή σύνδεσης. Το χάος ή οι ρήξεις αναπαράγονται χωρίς νόημα. Αντί να γεννήσει κάτι νέο, γίνεται μια ατελείωτη κυκλική τάση αποσταθεροποίησης χωρίς σκοπό. Η ελευθερία γίνεται μια νέα μορφή δόγματος, όπου αντί να δημιουργεί χώρους για νέες σκέψεις, επιβάλλεται ως ο μόνος «σωστός» τρόπος ύπαρξης, καταλήγοντας να γίνει μια αυταρχική μορφή αντι-αυταρχισμού.

Το αποτέλεσμα που προκύπτει από αυτόν τον τρόπο είναι ένα άτομο ή μια κοινωνία που λειτουργεί, με μηχανική αμφισβήτηση χωρίς να ερευνά τι πραγματικά χρειάζεται να αλλάξει. Η πραγματική σοφία προκύπτει όταν δεν ακολουθούμε ούτε τυφλά τους κανόνες, ούτε τυφλά την ανατροπή τους. Αντί να λειτουργούμε σαν προγραμματισμένα ρομποτικά όντα, χρειάζεται να αφουγκραστούμε τη στιγμή. Όταν ο άνθρωπος ή η κοινωνία μπορεί να εναλλάσσει συνειδητά τους δύο μηχανισμούς την κατάλληλη στιγμή, παύει να είναι ρομπότ και γίνεται δημιουργός. Η πραγματική μύηση της σοφίας του Χείρωνα συμβαίνει όταν δεν μένει ούτε στο ρόλο του τραυματισμένου, ούτε στο ρόλο του θεραπευτή από μια μηχανική θέση, αλλά όταν αποκτά συνείδηση του τραύματος ως δυναμική ανταλλαγή.

Από το Παθητικό Τραύμα στη Συνειδητή Ανταλλαγή

Ο μυθολογικός Χείρωνας δεν θεραπεύεται ο ίδιος, αλλά θεραπεύει τους άλλους, μέσα από την ευαισθητοποίηση. Γιατί η σοφία του δεν είναι να “ξεφορτωθεί” το τραύμα, αλλά να μάθει να ζει με αυτό. Καταλαβαίνει πως το ‘τραύμα’ είναι μέρος της ζωής, όχι κάτι που πρέπει απλώς να εξαλειφθεί. Από αυτό αντλεί γνώση. Η θεραπεία δεν είναι μονομερής – είναι μια διαδικασία ανταλλαγής.

Ο Χείρωνας είναι ένας κρίκος ανάμεσα στον Κρόνο και στον Ουρανό

Αν ήταν μόνο Κρόνιος, θα έμενε στη δογματική θεραπεία, βλέποντας το τραύμα μόνο ως πρόβλημα προς επίλυση. Αν ήταν μόνο Ουράνιος, θα βυθιζόταν σε αέναη αμφισβήτηση και χάος, αρνούμενος ότι η θεραπεία μπορεί να έχει και δομή. Η σοφία του Χείρωνα είναι ότι δεν αρνείται καμία από τις δύο πλευρές – τις γεφυρώνει.

Η Ανταλλαγή ως Βαθύτερη Μύηση

Η πραγματική μύηση έρχεται όταν κάποιος δεν προσπαθεί απλώς να “ξεφορτωθεί” το τραύμα του, να το προβάλλει στους άλλους, ούτε να σώσει τους άλλους από το δικό τους, αλλά όταν γνωρίζει πότε ένα τραύμα είναι δικό του και πότε ανήκει σε κάποιον άλλο. Δεν προσπαθεί να “θεραπεύσει” από θέση υπεροχής, αλλά αντιλαμβάνεται τη θεραπεία ως διάλογο. Αποδέχεται ότι η πληγή είναι και πηγή γνώσης, όχι μόνο κάτι που πρέπει να απωθήσει ή να κλείσει. Ο αληθινά μυημένος δεν προσπαθεί μόνο να αποφύγει τον πόνο, αλλά να τον κατανοήσει σε βάθος, και να τον μετατρέψει σε μηχανισμό υπέρβασης. Σε κανέναν δεν αρέσει να νοιώθει ευάλωτος ή τρωτός. Η παραδοχή είναι η αρχή της Χειρώνιας θεραπείας. Η πραγματική αιτία άσκησης βίας, φθοράς, του πόνου, της αποξένωσης στοιχείων και μελών της στις κοινωνίες που λειτουργεί πάντοτε καταστροφικά ή αυτοκαταστροφικά, είναι η απώθηση και μη αναγνώριση των (εσωτερικών) τραυμάτων και τρωτών σημείων.

Από τη Θεραπεία στη Δημιουργία

Ο ανώτερος δρόμος του Χείρωνα δεν είναι η θεραπεία με την κλασική έννοια, αλλά η μετατροπή του τραύματος σε δημιουργία. Είναι η ολιστική προσέγγιση στην θεραπεία. Αντί να προσπαθήσουμε να «ξεπεράσουμε» ή να απωθήσουμε τα τραύματα, μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να δημιουργήσουμε κάτι κτίζοντας μέσα από πειραματισμό, ή δημιουργώντας μια ευρηματική οδό, με δομημένο τρόπο.

Έτσι, προκύπτει ο δάσκαλος που γεννά νέες ιδέες από τις εμπειρίες του. Ο θεραπευτής που δεν προσπαθεί να «φτιάξει» τους άλλους, αλλά να τους καθοδηγήσει στο να βρουν τη δική τους ισορροπία και ευεξία. Ο δημιουργός που μετατρέπει το προσωπικό του τραύμα σε τέχνη, γνώση ή ώθηση για μια σημαντική μεταρρύθμιση ή κοινωνική αλλαγή. Αλλά και οι δομές και οι νόμοι, που διασφαλίζουν θεραπεία για το σύνολο, αναγνωρίζοντας τι μπορεί να συμβαίνει ή να συμβεί στην μονάδα. Η μύηση του Χείρωνα είναι η μύηση στην επίγνωση. Και η επίγνωση ξεκινά όταν σταματάμε να βλέπουμε το τραύμα μόνο ως κάτι που πρέπει να “φύγει” και αρχίζουμε να το βλέπουμε ως γέφυρα επικοινωνίας και δημιουργίας.

Επομένως αν επιχειρήσουμε μια ερμηνεία της σχέσης του  Άρη σε τετράγωνο με τον Χείρωνα και σε συνδυασμό με την αντίθεση του με τον Πλούτωνα, διαπραγματευόμαστε μια συνθήκη που εμπεριέχει το τραύμα της δράσης, της πρωτοβουλίας και της αυτονομίας, που καλείται να διαχειριστεί θέματα εξουσίας, ισχύος, ελέγχου και επιβολής που μπορεί εν δυνάμει να γίνει οδός ριζικής και θεραπευτικής ‘κάθαρσης’. Όταν αυτές οι δύο όψεις συνυπάρχουν, δημιουργούν μια εσωτερική και εξωτερική σύγκρουση που μπορεί να εκδηλωθεί, ως εσωτερική πάλη μεταξύ της ανάγκης για αυτονομία και του φόβου της απόρριψης ή της ήττας. Στις σχέσεις μας ως συγκρούσεις εξουσίας, ακραία ανάγκη για έλεγχο, τριγωνοποιήσεις, ένταση, που πηγάζει από φόβο (αυτό που δεν βλέπουμε). Το τραυματισμένο θάρρος βρίσκει εμπόδια στην ελεύθερη έκφρασή του. Ο Χείρωνας εδώ λειτουργεί σαν ένα τραύμα που μας κάνει να αμφισβητούμε αν έχουμε το δικαίωμα να διεκδικήσουμε και να αναλάβουμε πρωτοβουλία.  Κυριαρχεί ο φόβος μήπως πληγωθούμε αν υπερασπίσουμε τον ζωτικό χώρο της αυτονομίας μας. Πιθανή οργή που δεν εκφράζεται άμεσα και γίνεται παθητική επιθετικότητα. Δράση που ξεκινά από βαθιά πληγή και οδηγεί σε αυτοκαταστροφικές κινήσεις και ενέργειες.

Στον Καρκίνο, ο Άρης μπορεί να παλεύει με ή για οικογενειακά ζητήματα, συναισθηματικές ανασφάλειες ή ρίζες, μνήμες του παρελθόντος, ενώ ο Χείρωνας στον Κριό επισημαίνει μια πληγή στον τρόπο που διεκδικούμε ζωτικό χώρο. Στην αντίθεσή του με τον Πλούτωνα (Λέων-Υδροχόος), η σύγκρουση ισχύος είναι μια μάχη επιβολής που μπορεί να εκφραστεί μέσα από διλήμματα και συγκρούσεις ανάμεσα στα προσωπικά θέλω (Λέων) και το συλλογικό πρέπει (Υδροχόος), στην ατομική δημιουργία και την μαχητικότητα στις απόψεις, και στην σχέση με την ακεραιότητα της ομάδας ή την αποδοχή από αυτήν. Ένταση ανάμεσα στο εγώ που θέλει να λάμψει (Λέων) και την ανάγκη για αποστασιοποίηση ή ανασυγκρότηση ενός συστήματος ή δικτύου /ομάδων (Υδροχόος). Σχέσεις εξουσίας που εμπεριέχουν χειραγώγηση, καταπίεση, ταπείνωση ή εκρηκτικές συγκρούσεις. Όπως και φόβος απέναντι στην πλήρη απώλεια ελέγχου, (για λόγους γοήτρου) που οδηγεί σε υποχώρηση ή δραματοποίηση της υπεράσπισης θέσεων. Επίσης εκδηλώνεται και ως ριζική αλλαγή μέσα από σχέσεις, κρίσεις, επιθυμίες και αντιπαραθέσεις (είτε επιβάλλουμε εξουσία είτε την δεχόμαστε). Όμως, αν το δούμε υπο την θετική του έννοια, μια κίνηση/ενέργεια θάρρους μπορεί εν δυνάμει να ισχυροποιήσει το σύνολο ή και να μετουσιώσει την αδυναμία σε ισχύ. Η θεραπευτική επιρροή μιας ομάδας ή μια έντονη εσωτερική ώθηση/επιθυμία να ενισχύσει το θάρρος ανάληψης πρωτοβουλίας και ευθύνης και να επιτυχεί πολύ σημαντικά πράγματα.

Ο Άξονας Λέοντα – Υδροχόου, αρχετυπικά συμβολίζει το πως δίνω και παίρνω αγάπη.

Από το Τραύμα στη Μεταμόρφωση

Τα αρνητικά σενάρια όταν συνδυάζεται η ανασφάλεια ή ευαισθησία του Άρη-Χείρωνα με την επιθετικότητα του Άρη-Πλούτωνα, έιναι να δημιουργείται ένας μηχανισμός όπου, η καταπιεσμένη ανάγκη διεκδίκησης εκρήγνυται με καταστροφικό τρόπο. Η ανάγκη για επιβεβαίωση (Λέων) συγκρούεται με τις κοινωνικές προσδοκίες (Υδροχόος). Η αδυναμία διεκδίκησης ή αυτονομίας μετατρέπεται σε ανάγκη για απόλυτο έλεγχο ή συνεχείς υποχωρήσεις και διατήρηση προβληματικών και πολύπλοκων σχέσεων αλληλεξάρτησης (Άρης-Πλούτωνας). Δημιουργείται γενικότερα ένα στρίμωγμα, στο να πάρει κανείς θέση, ή αισθάνεται πως πρέπει να πάρει θέση, και ο Χείρωνας όπως προανέφερα, προσπαθεί να αφουγκραστεί την στιγμή, που θα λειτουργήσει Κρόνια και την στιγμή που θα λειτουργήσει Ουράνια. Κυριαρχεί έντονη ευαισθητοποίηση, στο θέμα της πρωτοβουλίας και του ‘ανήκειν’, που ενίοτε παραλύει. Όπως και η αίσθηση πως σε όλα υπάρχει κάτι δυσλειτουργικό, και άρα δεν έχουμε παρά να απορρίπτουμε συνεχώς κάθε δυνατότητα και να διαχωρίσουμε την θέση μας.  Έχουμε πλειάδα παραδειγμάτων γυρώ μας και στον κόσμο, όπου όλα αυτά ώς μηχανισμός απώθησης προβάλλονται στους άλλους ή σε ομάδες, και ενεργοποιούν θυμούς ή ξύνουν πληγές. Η θετική έκφραση, είναι πως χρειάζεται σε κάθε στιγμή να εξεταστούν επιλογές, όπως και η αποδοχή πως κάθε σύστημα ή δράση δεν είναι απόλυτα τέλειο.

Αν κάποιος δεν συνειδητοποιήσει αυτά τα μοτίβα, μπορεί να λειτουργεί είτε ως θύμα των συγκρούσεων και αδυναμιών, είτε ως ‘τύραννος’ που επιβάλλεται μέσα από αυτές. Η λύση βρίσκεται στην εσωτερική αλχημεία του Χείρωνα, είναι η συνειδητοποίηση πως η δύναμή μας δεν έγκειται στον έλεγχο, αλλά στη σοφία της κατανόησης του τραύματος.

Ο ανώτερος δρόμος αυτών των όψεων αντί να καταπιέζουμε ή να ξεσπάμε, να δίνουμε χώρο στον θυμό να μετατραπεί σε συνειδητή δράση.
Αντί να φοβόμαστε τις συγκρούσεις, να μάθουμε να τις διαχειριζόμαστε χωρίς καταστροφή. Αντί να επιβάλλουμε δύναμη, να μεταμορφώνουμε τις σχέσεις μας μέσα από αμοιβαίο σεβασμό. Το τραύμα μπορεί να γίνει πηγή δύναμης, αν μάθουμε να κινούμαστε με σοφία αντί για τυφλή αντίδραση. Οι όψεις του Άρη σε τετράγωνο με τον Χείρωνα και αντίθεση με τον Πλούτωνα φέρνουν στην επιφάνεια τις παθογένειες και τα τρωτά της ‘εξουσίας’ και του ‘τραύματος’, μέσα στις σχέσεις και κάθε στο θέμα της αντιμετώπισης και των αντανακλαστικών σε δύσκολες συνθήκες, και ζητούν μια άλλη αντιμετώπιση. Είναι μια τεράστια ευκαιρία αφύπνισης, ως προς το τι πρέπει να διορθωθεί ή να διορθώσουμε στον κόσμο, στην ζωή μας, αλλά και σε σχέση με τον εαυτό μας. Αυτό ξεκινά από την υπεράσπιση των θεμελιωδών περιοχών της ζωής, που βασίζονται στην τροφοδοσία της ρίζας, της φροντίδας της καθημερινής διαβίωσης, της υγιούς αυτονομίας, ακεραιότητας, αυτάρκειας και στις σχέσεις που πραγματοποιούνται, και ως εκ τούτου την ενίσχυση της συνοχής και συνέχειας της ζωής (Καρκίνος-Λέων). Οι εχθροί δεν είναι έξω από εμάς. Ό,τι μοιάζει εχθρικό, οφείλεται σε χρόνιες εσωτερικές αδυναμίες που απωθούμε έμμεσα και μηχανιστικά ή συστηματικά και την περίοδο αυτή βγαίνουν στην επιφάνεια. Η επείγουσα παρότρυνση που εκδηλώνουν αυτές οι πλανητικές όψεις, βρίσκεται στην ανάγκη για στροφή εντός, αλλά και στο παρελθόν, ώστε αφ’ ενός να παραδεχθούμε το πρόβλημα, αλλά και να αναζητήσουμε, να επεξεργαστούμε και να θεραπέυσουμε τις ριζικές αιτίες που το δημιούργησαν.

Ημερομηνίες διαστήματα ενεργοποίησης των όψεων:

Άρης τετράγωνο Χείρωνας:

13/10/2024 στις 21-22 μοίρες Καρκίνου/Κριού

4/2/2025 στις 19-20 μοίρες Καρκίνου/Κριού (Άρης ανάδρομος)

26/03/2025 στις 21-22 μοίρες Καρκίνου/Κριού

Άρης αντίθεση Πλούτωνας:

3/11/2024 στις 29 μοίρες Καρκίνου/Αιγόκερου

3/01/2025 στις 01-02 μοίρες Λέοντα/Υδροχόου (Άρης ανάδρομος)

27/04/2025 στις 03-04 μοίρες Λέοντα/Υδροχόου

© Eleni Kostika 2025